Dit kan met zeggenschap, participatie en duidelijke communicatie over wat bewoners kunnen verwachten.

Dit geldt zeker als huurders en/of particuliere woningeigenaren de afnemers zijn, want de omschakeling naar aardgasvrij beïnvloedt hun leefomgeving. Er zijn aanpassingen in de woning nodig, ze zijn voor 30 jaar gebonden aan een warmteleverancier en vaak is een financiële bijdrage vereist om aan te sluiten. Inhoudelijke argumenten spelen een rol, maar soms ook emotionele zoals wantrouwen in overheden.

Zeggenschap en participatie

Als bewoners zeggenschap hebben, beslissen ze mee over de manier van warmtelevering. Als de ontwerpkeuzes nog open zijn (in de verkenningsfase), kunnen bewoners meebeslissen over de technische oplossing of de selectie van de warmteleverancier. Het helpt om steeds dezelfde groep bewoners te betrekken, want de ontwikkeling van een warmteproject is complex. Dit zijn bijvoorbeeld leden van een energiecoöperatie of een wijkraad. Deze groep ontwikkelt dan de kennis die nodig is voor latere beslissingen. Als meebeslissen niet mogelijk is, is participatie een optie. De leverancier staat bijvoorbeeld al vast, maar de inrichting van de omgeving of de isolatiemaatregelen in de woning nog niet. De bewoners hebben daarin inspraak.

Communicatie

Een aquathermieproject duurt lang, vaak meer dan 5 jaar. Het is belangrijk om alle bewoners – ook de niet-actief betrokkenen – op verschillende momenten in het proces te informeren. Dit kan trapsgewijs: eerst met een algemeen bericht over de start van het project en daarna met steeds gerichtere communicatie per straat of zelfs aan huis. Dit kan bijvoorbeeld per brief of door persoonlijk langs de bewoners te gaan. Zorg dat je zichtbaar bent in de wijk, bijvoorbeeld met een fysieke locatie waar bewoners naartoe kunnen gaan om vragen te stellen. Zoek ook de samenwerking met lokale partijen die al sociaal actief zijn in de wijk.

In het Programma Aardgasvrije Wijken is al veel geleerd over participatie, lees meer daarover.

Tijdens de exploitatie van het warmtenet is communicatie ook belangrijk. Dan gaat het om berichten over tariefwijzigingen, onderhoud en verstoringen of de uitbreiding van het systeem. Meestal zijn de leveranciers hiervoor verantwoordelijk. Zij hebben de wettelijke plicht om betrokkenen tijdig te informeren over tariefwijzigingen.